Thấm đẫm trong tập truyện “Một người Hà Nội” của nhà văn Nguyễn Khải là niềm yêu thương, trân trọng với những con người Hà Nội. Mỗi nhân vật trong truyện đều có một cái gì đó rất riêng, không bị hòa tan trong cái cộng đồng chung. Mỗi truyện đưa ra một vấn đề, mỗi nhân vật một cá tính, dù trải qua bao biến đổi của thời thế nhưng những nét đẹp về con người, về nhân cách của họ vẫn không phôi pha.
Với vị thế là trung tâm văn hóa của đất nước, Hà Nội đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử thăng trầm diễn ra ở đây, từ những cuộc thay đổi vương triều đến những giờ phút chiến thắng vĩ đại chống giặc ngoại xâm. Quá trình đó, giúp người Hà Nội mở rộng được nhiều nhãn quan chính trị, trân trọng truyền thống, nhưng cũng nhạy cảm với cái mới, cái tiến bộ. Cô Hiền trong “Một người Hà Nội”, hay ‘bà cô tôi’ trong “Nếp nhà”, bà Mặm trong “Người của ngày xưa”, bà Mão trong “Mẹ và các con”… đều được xây dựng lên như một tinh thần, một linh hồn của Hà Nội.
Cô Hiền, gần ba chục tuổi mới đi lấy chồng và “khiến cả Hà Nội phải kinh ngạc” khi cô “không chọn lấy một ông quan nào hết, bây giờ làm vợ, làm mẹ cô chọn bạn trăm năm là một ông giáo cấp tiểu học hiền lành, chăm chỉ…”. Cô cũng là người rất có trách nhiệm với cuộc sống, với vận mệnh chung của Tổ quốc. Khi người con trai lớn tình nguyện đăng ký xin đi đánh Mỹ. Sau câu hỏi: “Cô bằng lòng cho em đi chiến đấu chứ?”, cô trả lời: “Tao không muốn nó sống bám vào sự hy sinh của bạn. Nó dám đi cũng là biết tự trọng”.
Ba năm sau, người con kế tiếp lại viết đơn tòng quân với mong muốn tìm gặp anh, nếu anh đã hy sinh – thì nối tiếp chí hướng của anh. Cô Hiền đồng ý cho con đi, và nói: “Tao không ngăn cản, ngăn cản tức là bảo nó tìm đường sống để các bạn nó phải chết, cũng là một cách giết chết nó… Tao cũng muốn được sống bình đẳng với các bà mẹ khác, hoặc sống cả, hoặc chết cả, vui lẻ thì có hay hớm gì”. Cho đến khi nước nhà được độc lập, người cháu hỏi: “Nước độc lập vui quá cô nhỉ?”. Cô trả lời: “Vui hơi nhiều, nói cũng hơi nhiều, phải nghĩ đến làm ăn chứ?”. Và theo quan niệm của cô thì: “Xã hội nào cũng phải có một giai tầng thượng lưu của nó để làm chuẩn cho mọi giá trị…”.
***
MỘT NGƯỜI HÀ NỘI
Tác giả: Nguyễn Khải
Thể loại: Tập truyện ngắn
Nhà xuất bản: Văn Học
***
Thông tin sách:
Hình thức: Bìa mềm
Khổ sách: 14x 20.5 cm
Số trang: 175 trang
Năm phát hành: 2025
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.